Emniyet Müdürlüğünden Muvafakatname Nasıl Alınır?
Herkesin Merak Ettiği Ama Kimsenin Cevabını Kolayca Bulamadığı Bir Soru
İzmir’de bir gencim, sosyal medyada aktifim, toplumsal olayları tartışmayı seven biriyim. Herkesin kolayca erişebileceği bir bilgi gibi gözükse de, “Emniyet Müdürlüğü’nden muvafakatname nasıl alınır?” sorusu tam bir muamma. İlk duyduğumda, “Muvafakatname” kelimesini de doğru telaffuz edememiştim, kabul. Ama sonra öğrendim ki, aslında bu belge, çok daha fazlası. Ne mi? Türkiye’de her işin “onay” gerektirdiği, prosedürlerin bazen mantıkla değil, kağıtla yürüdüğü bir dünyada, emniyet müdürlüğü gibi bir kurumu hedef almak, işin içine devletin “çok sevimli” bürokratik labirentlerini de katmak demek.
Hadi bu yazıda, Emniyet Müdürlüğü’nden muvafakatname almanın hem güçlü hem de zayıf yönlerini ele alalım. Belki de okuyarak, sizin de kafanızdaki bazı sorulara yanıt bulmanızı sağlarım. Kim bilir?
Muvafakatname Nedir?
Muvafakatname, çok teknik bir dilde bir “izin belgesi”dir. Yani, genelde bir şey yapabilmek için o kurumu “ikna etmek” zorundasınız. Emniyet Müdürlüğü ise bir yerlerden “izin almak” isteyenlerin karşına çıkabileceği en büyük bürokratik engellerden biridir. Bu belgeyi, herhangi bir kamu kurumunda ya da özel sektörde çalışmak isteyen bir polis memurunun, başka bir işte çalışmaya başlamadan önce alması gerekebilir. Yani, aslında Emniyet Müdürü’nden aldığınız bu onay, “Kendi işinizi başka bir işte kullanmak isterseniz, biz buna karşı değiliz” demek gibi.
Şimdi gelelim bu sürecin güçlü ve zayıf yönlerine. Hadi, her şeyin güzel bir tarafı olduğu gibi, her şeyin kötü bir tarafı da var, değil mi?
Güçlü Yönler: Bürokratik Belli Bir Düzen
Evet, bu onay alma süreci, aslında bir nevi devletin “düzeni” açısından olumlu bir şey. Polis ya da devletin diğer güvenlik görevlilerinin herhangi bir dış faaliyetle meşgul olmamaları, potansiyel çıkar çatışmalarını önleyebilir. Örneğin, polisin başka bir işte çalışması, bazen iş yerinde görevini etkileyebilir ya da kamu güvenliğini riske atabilir. Emniyet Müdürlüğü’nün muvafakatnameyi bu bağlamda vermesi, düzeni sağlamak adına yerinde bir yaklaşım olabilir.
Ayrıca, bu prosedür sayesinde, o kişinin hem devletle hem de diğer iş yerleriyle yapacağı anlaşmazlıklar da engellenmiş olur. Tabii, devletin daima her şeyi “doğru” yaptığı bir ortamda, bu tür engellemelerin amacının tamamen doğru olduğuna da inanmak lazım.
Zayıf Yönler: Bürokrasiye Daldıkça Dalıyoruz
Şimdi, bu sürecin en zayıf yönlerine gelelim: Muvafakatname almak, gündelik hayatınızda karşılaştığınız sıradan bürokratik engellerden sadece bir tanesi. Bir belge almak için uğraşırken, farklı dairelere gitmek, başvurular yapmak, gerekli evrakları eksiksiz toplamak… Ah, işte burada “sabah 9 akşam 5” işinin ne kadar sancılı olabileceğini görüyorsunuz. Zaten her şey kağıt üzerinde yürürken, süreçlerin hızı da bir başka mesele.
Benim için en büyük sorun, bürokratik engellerin artmasıyla birlikte bireylerin toplumda yaşadığı “kendi işini yapma” özgürlüğünün kısıtlanması. Eğer Emniyet Müdürlüğü’nden muvafakatname almak istiyorsanız, öncelikle bir dizi belgeyi hazırlamanız gerekir. Yetmedi, başvurunuzun kabul edilip edilmediği de net bir şekilde belirsiz olabilir. Bu, bir yandan bürokrasinin hakkını vermek, bir yandan da zaman kaybı yaratmakla ilgili enteresan bir denklem. Üstelik, bu onayın verilmesi, bazı durumlarda neredeyse “keyfi” bir hale gelebilir, yani her başvurana aynı şekilde yanıt verilmeyebilir. O zaman gerçekten bu sistemin ne kadar adil olduğunu sorgulamamız gerekmez mi?
Bir de şu var: Bu kadar bürokratik işlemin arkasında gerçekten insanların hayatlarını kolaylaştırma amacından çok, sisteme hizmet etme gibi bir amaç varmış gibi hissediyorum. İyi ama, ne zaman sistem gerçekten insanlara hizmet etmek için çalışacak? Bu soru hala havada.
Emniyet Müdürlüğü’nden Muvafakatname Alırken Karşılaşılan Diğer Zorluklar
Bir diğer zorluk da şu: Birçok kişi, Emniyet Müdürlüğü’nün onay sürecinde bazı kafa karıştırıcı ve belirsiz kriterlere tabii tutuluyor. Mesela, “Tamam, başvurumu yaptım ama neden hala sonuç alamıyorum?” diye soran bir polis memuru, bir anda kendisini döngüsel bir sistemin içinde bulabilir. O kadar çok evrak, prosedür, ek gereklilik var ki, sonunda “tamam, yeter!” noktasına gelebiliyorsunuz.
Ve ne oldu? Sistemdeki eksikliklere karşı çıkan birinin, işte tam burada gerçek bir reform yapması gerektiğini savunması gerekiyor. Ancak “beyaz yaka” bir sistemde, eski alışkanlıklar bir türlü değişmiyor.
Sonuç: Birokrasi Hedef Gösteriyor, Biz de Çalışıyoruz
Emniyet Müdürlüğü’nden muvafakatname almak, sistemin “düzenli” işlediğini ve her şeyin kontrol altında tutulduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu düzenin, çoğu zaman insanları kendi yollarını bulmaya çalışırken engelleyen bir yapıya büründüğünü de göz ardı edemeyiz. Bürokratik işlemler çoğu zaman ne kadar düzenli gözükse de, bazen gereksiz yere karmaşık ve sıkıcı olabiliyor. Bu da insanları “ne için?” sorusunu sormaya itiyor.
Peki sizce, sistemin düzenli olması, her zaman herkes için en iyi sonucu mu getiriyor? Bürokratik engeller, gerçekten toplumun yararına mı işliyor? Belki de zaman zaman devlete “daha iyi bir iş” yapmasını söylemek gerekebilir. Ya da belki de şu soruyu sormak gerekir: İnsanları bu kadar çok engellemeye, bürokrasi içinde boğmaya devam edersek, bu “sistem” ne kadar verimli olur?